‘મારો સંઘર્ષ માત્ર રાજકીય નથી. તે ધાર્મિક અને તેથી પણ તદ્દન શુદ્ધ છે.’ ગાંધીજીના જીવનનું આ મુખ્ય નવું અર્થઘટન વીસમી સદીના ઈતિહાસની આ અસાધારણ વ્યક્તિત્વની આપણી સમજણમાં એક નવું પરિમાણ ઉમેરે છે. અગાઉના બાયોગ્રાફર્સ દ્વારા ઉપેક્ષિત કરાયેલી સામગ્રી પર લખીને કેથરીન ટિડ્રિકે આ પુસ્તકમાં ગાંધીજીની માન્યતાઓ, તેમની ઉત્પત્તિ અને તેમના રાજકીય મંતવ્યો અને વ્યક્તિગત વર્તણૂકમાં તેમની અભિવ્યક્તિ વિશે ખૂબ જ મૌલિક અહેવાલ આપ્યો છે. કેથરીને લૈંગિક લાલચ અને આધ્યાત્મિક શક્તિ વચ્ચેના સંબંધ વિશે ગાંધીજીના વિચારો અને તેના પરિણામે ઉદ્ભવતા વિચિત્ર અને નિંદાત્મક વર્તનની વિગતો આ પુસ્તકમાં રજૂ કરી છે.
કેથરીન એક એવા વિષય પર પ્રકાશ ફેંકે છે જે લોકપ્રિય પૌરાણિક કથાના બિનસાંપ્રદાયિક સંતને નહીં પરંતુ એક મુશ્કેલ અને પોતાનામાં મગ્ન માણસને પ્રગટ કરે છે જે વ્યક્તિએ વિશ્વને બદલતા ભાગ્યને અનુસરવા માટે પ્રેરિત કર્યું હતું.
લાંબી અને અશાંત કારકિર્દી દરમિયાન, ગાંધીજીએ સ્વતંત્રતા ચળવળના તેમના વ્યક્તિગત નેતૃત્વ અને વ્યવહારિક રાજકારણના દાવાઓની જરૂરિયાત અને પોતાની જાત પર લાદેલી આધ્યાત્મિક શિસ્તની માંગને સંતુલિત કરવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.
ગાંધીએ તેમની રાજકીય કારકિર્દીને તેમની ધાર્મિક માન્યતાઓ સાથે કેવી રીતે સમાયોજિત કરી? શા માટે તેઓ તેમના જીવનકાળમાં અને ત્યારથી ઘણા લોકો દ્વારા આદરણીય હતા? અને તેને પોતાના દેશને આઝાદ કરવા અને વિશ્વને બદલવા માટે પોતાના ભાગ્યમાં આટલો વિશ્વાસ શું આપ્યો? આ બધા પ્રશ્નોના જવાબ આ પુસ્તકમાં રજૂ કરાયા છે.
પુસ્તક સમીક્ષા
* આ પુસ્તક મુખ્યત્વે ગાંધીજીના વિચારો વિશે છે અને તેમાં તેમની નવીનતા, નવા વિચારો સાથે અંતમાં વિક્ટોરિયન પ્રયોગ પર ખૂબ ધ્યાન આપવામાં આવેલું છે. દાખલા તરીકે, શાકાહારવાદ, થિયોસોફી અને અહિંસા. – ફ્રાંસિસ રોબિન્સન, દક્ષિણ એશિયાના ઇતિહાસના પ્રોફેસર, રોયલ હોલોવે, યુનિવર્સિટી ઓફ લંડન.
* ગાંધીજીના વિકસતા વિચાર રાજકીય અને સામાજિક સંદર્ભમાં નોંધપાત્ર જ્ઞાન અને સમજણ દર્શાવે છે. ગાંધીજીનું ચિત્ર વ્યાપકપણે સહાનુભૂતિપૂર્ણ છે, પરંતુ તે ચોક્કસપણે અવિવેચક નથી, અહિંસા અને સાંપ્રદાયિક સંબંધો પરના તેમના વલણમાં કેટલાક વિરોધાભાસો બહાર આવે છે. – ડેવિડ ઓમિસી, ઇમ્પીરીયલ હિસ્ટ્રીના વરિષ્ઠ લેક્ચરર, હલ યુનિવર્સિટી.
* મહાત્મા ગાંધીનું સુંદર અને આકર્ષક જીવનચરિત્ર. તેમના વિચારો સમકાલીન વિશ્વની સમસ્યાઓને સમજવામાં ખૂબ જ સુસંગત રહે છે. – અમર્ત્ય સેન, નોબેલ પુરસ્કાર વિજેતા અને હાર્વર્ડ યુનિવર્સિટીના લેમોન્ટ યુનિવર્સીટી પ્રોફેસર.
લેખક પરિચય
કેથરીન ટિડ્રિક, ‘હાર્ટ-બેગ્યુલીંગ અરેબી – ધ ઈંગ્લિશ રોમાન્સ વિથ અરેબિયા એન્ડ એમ્પાયર એન્ડ ધ ઈંગ્લિશ કેરેક્ટર’ના લેખક છે. તેમનો જન્મ અને ઉછેર બ્રિટનમાં થયો હતો અને તેમણે લંડન યુનિવર્સિટીમાંથી મનોવિજ્ઞાનમાં પીએચ.ડી કરેલું છે. તેઓ યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, જમૈકા, ટાંઝાનિયા, કેન્યા, દક્ષિણ આફ્રિકા અને ભારતમાં રહેલા છે અને હવે સ્કોટલેન્ડને પોતાનું ઘર બનાવ્યું છે.
Book: Gandhi: A Political and Spiritual Life
Author: Kathryn Tidrick
Publisher: I.B.Tauris
Price: £31.50
