અમેરિકાના પ્રેસિડન્ટ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે શુક્રવાર, પહેલી ઓગસ્ટની વેપાર કરારની સમયમર્યાદા પૂરી થાય તે પહેલા આશરે 69 વેપાર ભાગીદારો દેશ પર ટેરિફના નવા દરોના નવા એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડર પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતાં. વૈશ્વિક બિઝનેસને અમેરિકા તરફી બનાવવાનો તેમનો આ એક વધુ પ્રયાસ છે. ઓર્ડર અનુસાર 69 વેપાર ભાગીદારો માટે 10 ટકાથી 41 ટકા સુધીની ઊંચી આયાત જકાતનો સાત ઓગસ્ટથી થશે.
‘ફર્ધર મોડિફાઇંગ ધ રેસિપ્રોકલ ટેરિફ રેટ્સ’ નામના એક્ઝિક્યુટિવ ઓર્ડરમાં ભારત માટે 25 ટકા, યુકે માટે 10 ટકા, પાકિસ્તાન માટે 19 ટકા નવી ટેરિફનો ઉલ્લેખ છે. જોકે આ આદેશમાં ભારત પરની પેનલ્ટીનો કોઇ ઉલ્લેખ નથી. ટ્રમ્પે રશિયન ક્રુડ ઓઇલ અને મિલિટરી ઇક્વિપમેન્ટ માટે ભારત પર પેનલ્ટી લાદવાની પણ અગાઉ જાહેરાત કરી હતી. અગાઉ એપ્રિલમાં ટ્રમ્પે ભારત પર 26 ટકા “ડિસ્કાઉન્ટેડ રેસિપ્રોસિપલ ટેરિફ”ની જાહેરાત કરી હતી.
સીરિયા પર 41 ટકા, કેનેડાથી આવતી ઘણી વસ્તુઓ પર 35 ટકા, બ્રાઝિલ માટે 50 ટકા, ભારત માટે 25 ટકા, તાઇવાન માટે 20 ટકા અને સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડ માટે 39 ટકાની નવી ડ્યૂટી નિર્ધારિત કરાઈ છે. પાકિસ્તાનથી થતી આયાત પર ડ્યુટી ૨૯ ટકાથી ઘટાડીને 19 ટકા કરાઈ છે. આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે યાદીમાં સામેલ ન હોય તેવા તમામ દેશોના માલ પર 10 ટકા યુએસ ટેરિફ દર લાગુ પડશે.
ટ્રમ્પના આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે કેટલાક વેપારી ભાગીદારોએ વાટાઘાટોમાં સામેલ થયા છે, પરંતુ એવી શરતો ઓફર કરી છે, જે વેપાર સંબંધોમાં અસંતુલનને પૂરતા પ્રમાણમાં દૂર કરતી નથી અથવા અમેરિકાના આર્થિક હિત અને રાષ્ટ્રીયસુરક્ષા બાબતોને પૂરતા પ્રમાણમાં ધ્યાન રાખતી નથી.
અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે ટ્રમ્પના ઊંચા “પારસ્પરિક” ટેરિફ દરો અમલમાં આવે તે પહેલા વધુ દેશો સાથે વેપાર સોદાઓની જાહેરાત થશે. અમે કેટલીક ડીલ કરી છે, પરંતુ અમે પ્રેસિડન્ટ જાહેરાત કરે તે પહેલા તેની જાહેરાત કરવા માગતા નથી.
આ ઉપરાંત જાપાન પર 15 ટકા, લાઓસ અને મ્યાનમાર પર 40 ટકા, પાકિસ્તાન પર 19 ટકા, શ્રીલંકા 20 ટકા અને યુનાઇટેડ કિંગડમ 10 ટકા નવી ટેરિફનો ઉલ્લેખ છે.
ટ્રમ્પે અત્યાર સુધી બ્રિટન, વિયેતનામ, સાઉથ કોરિયા, યુરોપિયન યુનિયન, જાપાન, ફિલિપાઇન્સ, ઇન્ડોનેશિયા, ચીન સહિતના દેશો સાથે ટ્રેડ ડીલની જાહેરાત કરી છે. ટ્રમ્પે એપ્રિલમાં લગભગ દરેક દેશમાંથી અમેરિકામાં આવતા માલ પર જંગી આયાત જકાત લાદી હતી, જોકે પછી બે વખત આ જંગી ડ્યૂટીને સ્થગિત પણ કરી છે. ટ્રમ્પે પ્રથમ 90 દિવસનો ટેરિફ વિરામ મૂક્યો હતો અને 90 દિવસમાં 90 ટ્રેડ ડીલ કરવાનો લક્ષ્યાંક રાખ્યો હતો. પ્રથમ 3 મહિનામાં યુકે અને વિયેતનામ સાથે ટ્રેડ થઈ હતી અને ચીન સાથે અલગ ફ્રેમવર્ક તૈયાર કરાયું હતું. આ પછી પહેલી જુલાઈએ ટ્રમ્પે વોર્નિંગ લેટર મોકલીને ધમકી આપી હતી કે પહેલી ઓગસ્ટથી ડઝનબંધ દેશો સામે ઊંચી ટેરિફ અમલી બનશે. જોકે આ પછીથી અમેરિકાએ વધુ ટ્રેડ ડીલની જાહેરાતો કરી હતી, પરંતુ તેની વિગતવાર જાહેરાત કરી નથી.
યુએસ પ્રમુખે કહ્યું હતું કે તેમણે 30 જુલાઈના રોજ સિઓલ સાથે એક કરાર કર્યો હતો, જેમાં દક્ષિણ કોરિયાથી આવતા માલ પર 15 ટકા ટેરિફ લાદવામાં આવશે. અમેરિકા અને યુરોપિયન યુનિયનએ 27 જુલાઈએ એક વેપાર માળખાની જાહેરાત કરી છે, જેમાં 70 ટકા યુરોપિયન માલ પર 15 ટકા ટેરિફની જોગવાઈ છે. જોકે બાકીના 30 ટકા માલ માટે મંત્રણા ચાલુ છે.
22 જુલાઈએ ટ્રમ્પે જાપાન પર 15 ટકા ટેરિફ લાદવા માટે એક વેપાર માળખાની જાહેરાત કરી હતી, જે અગાઉના 25 ટકા ટેરિફથી નીચે છે. અમેરિકન પ્રેસિડન્ટે એમ પણ કહ્યું હતું કે જાપાન યુએસમાં $550 બિલિયનનું રોકાણ કરશે અને તેની અર્થવ્યવસ્થાને અમેરિકન ઓટો અને ચોખા માટે ખુલ્લી મૂકશે. 22 જુલાઈના રોજ ફિલિપાઇન્સના પ્રેસિડન્ટ ફર્ડિનાન્ડ માર્કોસ જુનિયર સાથેની મુલાકાતના થોડા સમય પછી ટ્રમ્પે જાહેરાત કરી કે ફિલિપાઇન્સ પરની ટેરિફને 20 ટકાથી ઘટાડીને 19 ટકા કરશે.
15 જુલાઈએ ટ્રમ્પે ફરીથી સોશિયલ મીડિયા પર જાહેરાત કરી હતી કે તેઓ ઇન્ડોનેશિયન માલ પરના તેમના ટેરિફને 19 ટકા સુધી ઘટાડવા સંમત થયા છે, જે અગાઉ 32 ટકાથી ઓછી છે. જ્યારે દક્ષિણપૂર્વ એશિયાઈ દેશમાં મોકલવામાં આવતા અમેરિકન માલ પર કોઈ ટેરિફ નહીં લાગે. 2 જુલાઈએ ટ્રમ્પે વિયેતનામ સાથે એક વેપાર કરારની જાહેરાત કરીને જણાવ્યું હતું કે યુએસ માલ વિયેતનામમાં ડ્યુટી-ફ્રી પ્રવેશી શકશે. તેનાથી વિપરીત યુએસમાં વિયેતનામી નિકાસ પર 20 ટકા ટેક્સ લાગશે.
