શું શ્વેત હોવાનો વિશેષાધિકાર વાસ્તવિક છે? મધ્યમ વર્ગ કેટલો રેસીસ્ટ હોય છે? શા માટે લેફ્ટ વિંગ એન્ડીસેમિટિઝમ વિકસ્યું છે? જ્યારે એન્ટી રેસીસ્ટ્સ લોકો વંશીય શબ્દોમાં બોલે છે ત્યારે કોને સૌથી વધુ ફાયદો થાય છે? આ વિદ્વતાપૂર્ણ સંવેદનશીલ પુસ્તક સમકાલીન ઓળખની રાજનીતિની મૂળ ધારણાઓને ઉથલાવી નાખે છે. માનવ બનવું શું છે તેની જટિલતાઓને સ્વીકારવા અને બહેતર વિશ્વનું નિર્માણ કરવા શુદ્ધતાની રાજનીતિની સાંકડી મર્યાદાઓથી આગળ જોતા દરેક માટે આ પુસ્તક સુયોગ્ય છે.
આ પુસ્તક દ્વારા લેખક કેનન મલિક એકવીસમી સદીની ઓળખની રાજનીતિની ઉત્પત્તિની શોધ કરે છે, તેના સ્વાભાવિક વ્યક્તિવાદને ઉજાગર કરે છે અને વિચાર-પ્રેરક પ્રગતિશીલ વિકલ્પો પણ પ્રદાન કરે છે. થોડી સ્પષ્ટતા સાથે ‘સંસ્કૃતિ યુદ્ધો’ એ ઉગ્ર દલીલો ઉભી કરી છે. આ પુસ્તક પશ્ચિમી વિચારસરણીમાં ‘જાતિ’ની વાસ્તવિક ઉત્પત્તિને સમજાવવા લાંબો દૃષ્ટિકોણ લે છે અને આપણા પોતાના ખંડિત વિશ્વ સુધીના તેના માર્ગને શોધે છે. આમ કરીને અગ્રણી ચિંતક કેનન મલિક જાતિ, સંસ્કૃતિ, શ્વેતપણું અને વિશેષાધિકારની આસપાસની આજની ગરમ ચર્ચાઓને આધારે ઘણી ધારણાઓને સમર્થન આપે છે.
કેનન મલિક વિચારોના આ ઈતિહાસને સમાંતર કથા સાથે વણી લે છે. આધુનિક પશ્ચિમના લાંબા, જાતિના વિચારોથી બચવા માટે નિષ્ફળ ગયેલા સંઘર્ષની વાર્તા, આપણને ઓળખની રાજનીતિથી ભરપૂર વિશ્વ સાથે છોડી દે છે. આ પુસ્તક દ્વારા તેમણે વંશીયકૃત કામદાર વર્ગના ભૂલાઇ ગયેલા ઇતિહાસને ઉજાગર કરીને, અને સાંસ્કૃતિક વિનિયોગ જેવી ફેશનેબલ વિભાવનાઓ પર પ્રશ્ન ઉઠાવી પ્રાપ્ત થયેલ શાણપણને પડકાર્યો છે.
પુસ્તકમાં જાતિની વાર્તાનો ફરીથી લખાતો સ્પષ્ટ ઇતિહાસ અને ઓળખના રાજકારણ સામે જાતિવાદ વિરોધી કેસ બનાવવાનો ભવ્ય વાદ-વિવાદ રજૂ કરાયો છે.
પુસ્તક સમીક્ષા
- ‘મલિક બૌદ્ધિક ચળવળને પુનર્જીવિત કરવા માટે એક મજબૂત કેસ બનાવે છે જે કટ્ટરપંથીઓની નવી પેઢીના હાવભાવના રાજકારણમાં સામેલ થવાને બદલે અસમાનતા ઘટાડવાની સખત મહેનત પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે.’ – ધ ટાઇમ્સ.
- પુસ્તક અઢારમી સદીમાં જાતિની શોધથી લઈને આજના દિવસ સુધીના આધુનિક જાતિવાદનો ઈતિહાસ, સાર્વત્રિકતા અને એકતા માટે એક શક્તિશાળી દલીલ છે. – કાઉન્ટરફાયર.
- મૂલ્યવાન ઐતિહાસિક અવલોકનોને તીવ્ર રાજકીય ભાષ્ય સાથે જોડીને, કેનન મલિક સમકાલીન રેસ-ટોકની વાહિયાતતા, ધર્મનિષ્ઠા અને ડિફોલ્ટ સેટિંગ્સને અસ્થિર કરે છે.’ – પોલ ગિલરોય, ધ બ્લેક એટલાન્ટિકના લેખક.
લેખક પરિચય:
લેખક, લેક્ચરર, બ્રોડકાસ્ટર અને ઓબ્ઝર્વરના કટારલેખક કેનન મલિક ભૂતપૂર્વ મોરલ મેઝ પેનલિસ્ટ છે અને અગાઉ તેમણે બીબીસી રેડિયો 3 ના નાઈટવેવ્સ અને રેડિયો 4નું વિશ્લેષણ રજૂ કર્યું છે. તેમના અગાઉના પુસ્તકોમાં ‘ધ ક્વેસ્ટ ફોર એ મોરલ કંપાસ’ અને ‘ફ્રોમ ફતવા ટુ જેહાદ’નો સમાવેશ થાય છે. જેને ઓરવેલ પ્રાઈઝ માટે શોર્ટલિસ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા.
Book: Not So Black and White – A History of Race from White Supremacy to Identity Politics
Author: Kenan Malik
Publishers: Hurst Publishers
Price: £20.00
