ઇઝરાયલ અને ઈરાન વચ્ચે વધતા સંઘર્ષ અને યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના ટ્રેડ વોર વચ્ચે કેનેડામાં જી-સેવન સમીટ માટે રવિવારે વિશ્વના સાત આર્થિક તાકાત ગણાતા દેશોના નેતાઓનું કેનેડામાં આગમન ચાલુ થયું હતું. જી-સેવન ગ્રુપના સભ્યો ઉપરાંત આ સમીટ માટે ભારત, યુક્રેન, બ્રાઝિલ, દક્ષિણ આફ્રિકા, દક્ષિણ કોરિયા, ઓસ્ટ્રેલિયા, મેક્સિકો અને UAEના રાષ્ટ્રાધ્યક્ષોને પણ સમીટના યજમાન તરીકે કેનેડાના વડાપ્રધાન માર્ક કાર્નીએ આમંત્રણ આપ્યું છે.
ઈરાન પર ઈઝરાયલના હુમલા અને તેહરાનના વળતાં હુમલા કારણે વિશ્વમાં વધુ અસ્થિરતાનો સંકેત આપે છે, બીજી તરફ પ્રેસિડન્ટ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે જગત જમાદાર તરીકેની અમેરિકાની ભૂમિકા બંધ કરવા માગે છે.
સમિટમાં હાજરી આપવા માટે કેનેડા જઇ રહેલા બ્રિટિશ વડાપ્રધાન કેર સ્ટાર્મરે જણાવ્યું હતું કે તેમણે ટ્રમ્પ અને ઇઝરાયલી વડાપ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂ તેમજ વિશ્વના બીજા નેતાઓ સાથે કટોકટી ઘટાડવાના પ્રયાસો અંગે ચર્ચા કરી છે. બ્રિટન મધ્ય પૂર્વમાં ફાઇટર જેટ્સ મોકલી રહ્યું છે અને વિસ્તારમાં તેની લશ્કરી હાજરી મજબૂત બનાવી રહ્યું છે. ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમ અંગે અમને લાંબા સમયથી ચિંતાઓ છે. અમે ઇઝરાયલના સ્વ-બચાવના અધિકારને સ્વીકારીએ છીએ, પરંતુ હું સંપૂર્ણપણે સ્પષ્ટ છું કે આ તણાવ ઓછો કરવાની જરૂર છે. તેમને અપેક્ષા છે કે સમિટમાં આ અંગે વધુ ચર્ચાઓ ચાલુ રહેશે.
કેનેડાને અમેરિકાનું 51મું રાજ્ય બનાવવાની અને ગ્રીનલેન્ડ પર કબજો કરવાની ટ્રમ્પની ધમકીઓ વચ્ચે સમિટના યજમાન તરીકે કેનેડાના વડાપ્રધાન માર્ક કાર્નીએ બેઠકના અંતે સંયુક્ત નિવેદન જારી ન કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે, જે પરંપરાથી વિરુદ્ધ છે.
જી-સેવન સમીટમાં ટ્રમ્પ વાઇલ્ડ કાર્ડ પુરવાર થવાની ધારણા છે. વિશ્વના ઘણા નેતાઓ ટેરિફને મુદ્દે ટ્રમ્પ સાથે વાતચીત કરવા માગે છે, તેથી આ શિખર સંમેલન એકતાના પ્રદર્શનને બદલે દ્વિપક્ષીય વાતચીતનો મંચ બની જાય તેવું જોખમ છે.
ટ્રમ્પની ટેરિફ ધમકીઓ વચ્ચે યુરોપિયન એકતા દર્શાવવા માટે આ સમીટમાં હાજરી આપતા પહેલા ફ્રાન્સના પ્રેસિડન્ટ ઇમેન્યુએલ મેક્રોન રવિવારે ગ્રીનલેન્ડ પહોંચ્યા હતાં અને તેના નેતા તથા ડેનમાર્કના વડાપ્રધાનને મળ્યાં હતાં. મેક્રોનના કાર્યાલયે જણાવ્યું હતું કે ગ્રીનલેન્ડની યાત્રા એ યાદ અપાવે છે કે પેરિસ યુએન ચાર્ટરમાં સમાવિષ્ટ સાર્વભૌમત્વ, પ્રાદેશિક અખંડિતતા અને સરહદોની સુરક્ષાના સિદ્ધાંતોને સમર્થન આપે છે.
રવિવારે વિશ્વના નેતાઓ વચ્ચે દ્રિપક્ષીય બેઠકો યોજવાની ધારણા છે. સમીટના કાર્યક્રમો સોમવારથી ચાલુ થશે. ક્વિબેકમાં 2018માં G7 સમિટના કેનેડાના શેરપા અને છ G7 સમિટના અનુભવી પીટર બોહેમે જણાવ્યું હતું કે રાષ્ટ્રના વડાઓ વિશ્વમાં વિવિધ દેશો વચ્ચે ચાલુ રહેલા યુદ્ધ પર વધુ ચર્ચા કરે તેવી ધારણા છે. ટ્રમ્પના ટેરિફ વોર અંગે પણ ચર્ચાવિચારણા થવાની ધારણા છે, કારણ કે ઘણા દેશો ટેરિફ ટાળવા માટેના પ્રયાસો કરી રહ્યાં છે.
યુક્રેનના પ્રેસિડન્ટ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકી આ સમિટમાં હાજરી આપી રહ્યાં હોવાથી યુક્રેન યુદ્ધ સમીટનો એક એજન્ડા રહેશે. ટ્રમ્પ અને ઝેલેન્સ્કી વચ્ચે બેઠક યોજાવાની પણ શક્યતા છે.
