અમેરિકાનો પાસપોર્ટ એક સમયે સૌથી શક્તિશાળી પાસપોર્ટ ગણાતો હતો. જોકે આ વર્ષે હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સમાં તે બે દાયકામાં પહેલી વાર ટોપ 10માંથી બહાર ફેંકાઈને 12મા ક્રમે આવી ગયો હતો, જે તેનું અત્યાર સુધીનું સૌથી નબળું રેન્કિંગ છે. પાસપોર્ટમાં ધોવાણ માટે અમેરિકાના પ્રેસિડન્ટ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પની નીતિને જવાબદાર હોવાનું માનવામાં આવે છે. અમેરિકન નાગરિક 180 દેશમાં વિઝા વગર મુસાફરી કરી શકે છે, જોકે અમેરિકા પોતે માત્ર 46 દેશોના લોકોને આવી સુવિધા આપે છે. આ અસંતુલનને કારણે તેના પાસપોર્ટનું રેન્કિંગ ઘટી રહ્યું છે.
વિશ્વના સૌથી શક્તિશાળી પાસપોર્ટની યાદીમાં ભારતીય પાસપોર્ટ 2025માં પાંચ સ્થાન ગબડી 85મા ક્રમે આવી ગયો છે. ગયા વર્ષે ભારતના પાસપોર્ટથી 59 દેશોમાં વિઝા ફ્રી પ્રવેશ મળતો હતો, હવે આ સંખ્યા ઘટી 57 થઈ ગઈ છે. આ યાદીમાં સિંગાપોર પ્રથમ, જ્યારે સાઉથ કોરિયા અને જાપાન બીજા અને ત્રીજા ક્રમે રહ્યાં છે. યુકેનો પાસપોર્ટ છઠ્ઠા સ્થાને રહ્યો હતો
પાકિસ્તાનનો પાસપોર્ટ 103મા સ્થાને રહ્યો હતો. છેલ્લાં એક દાયકામાં ચીનના પાસપોર્ટના રેન્કિંગમાં ધરખમ સુધારો થયો છે. 2015માં 94માં ક્રમે રહેલો ચીનનો પાસપોર્ટ હવે 64 ક્રમે આવી ગયો છે.
હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ 2025 મુજબ અફઘાનિસ્તાન વિશ્વનો સૌથી નબળો પાસપોર્ટ છે, જે ફક્ત 24 સ્થળોએ વિઝા-મુક્ત પ્રવેશ આપે છે. 26 દેશો સાથે સીરિયા અને 29 દેશો સાથે ઇરાક પણ તળિયાના સ્થાને આવે છે. સ્થિર રાજદ્વારી અને મુસાફરો પ્રત્યેની ખુલ્લી ભાવનાને કારણે જર્મની, ઇટાલી, સ્પેન અને સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડ જેવા યુરોપિયન દેશોએ ટોપ 10માં તેમના સ્થાનને જાળવી રાખ્યું છે.
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષમાં ભારતીય પાસપોર્ટના રેન્કિંગમાં મોટાપાયે ફેરફાર થયા છે. 2006માં 71મા ક્રમે હતો, જે 2021માં 90મા ક્રમે અને 2024માં 80મા સ્થાને હતો. હાલમાં ભારતીયો ભુતાન, ઇન્ડોનેશિયા, મોરેશિયસ, નેપાળ અને ત્રિનિદાદ-ટોબેગો સહિત 12 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત પ્રવેશ મેળવી શકે છે. વધુમાં ભારતીય નાગરિકોને 27 દેશોમાં વિઝા ઓન અરાઇવલની સુવિધા મળે છે. આ દેશોમાં શ્રીલંકા, માલદીવ્સ, જોર્ડન, કતાર, બોલિવિયા, કંબોડિયા, ઇથોપિયા, મેડાગાસ્કર, મંગોલિયા, મોઝામ્બિક, મ્યાનમાર, સમોઆ, તાંઝાનિયા અને તિમોર-લેસ્ટેનો સમાવેશ થાય છે. બાંગ્લાદેશ 38 વિઝા-ફ્રી દેશો સાથે 100મા ક્રમે છે, જ્યારે નેપાળ 36 દેશોમાં વિઝા ફ્રી પ્રવેશ સાથે 101માં ક્રમે રહ્યો છે.
