ગ્લાસગોમાં તાજેતરમાં યોજાયેલી કોપ-26 સમિટમાં ભારતના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ મહત્ત્વનું નિવેદન આપ્યું હતું. તેના અંશો અહીં રજૂ કરવામાં આવ્યા છે.
આજે હું તમારી વચ્ચે એ ભૂમિનું પ્રતિનિધિત્વ કરી રહ્યો છું, જેણે હજારો વર્ષ પહેલા આ મંત્ર આપ્યો હતો- सम्-गच्छ-ध्वम्, सम्-व-दद्वम्, सम् वो मानसि जानताम्।
આજે 21મી સદીમાં આ મંત્ર વધુ મહત્વનો બની ગયો છે, તે પ્રાસંગિક બની ગયો છે.
सम्-गच्छ-ध्वम् એટલે કે બધાએ સાથે જવું જોઈએ; सम्-व-दद्वम्, એટલે કે બધાએ સાથે મળીને વાતચીત કરવી જોઈએ અને सम् वो मानसि जानताम् । એટલે કે દરેકના મન પણ એકબીજા સાથે જોડાયેલા હોવા જોઈએ.
જ્યારે હું પહેલીવાર ક્લાઈમેટ સમિટ માટે પેરિસ આવ્યો હતો, ત્યારે વિશ્વમાં આપવામાં આવતા અનેક વચનોમાં એક વચન ઉમેરવાનો મારો હેતુ નહોતો.
હું સમગ્ર માનવતાની ચિંતા લઈને આવ્યો છું. હું સંસ્કૃતિના પ્રતિનિધિ તરીકે આવ્યો છું જેણે ‘સર્વે ભવન્તુ સુખિનઃ’નો સંદેશ આપ્યો છે, એટલે કે બધા ખુશ રહે. અને તેથી, મારા માટે પેરિસમાં થયેલું આયોજન, એ એક સમિટ નહીં, તે લાગણી હતી, એક પ્રતિબદ્ધતા હતી.
અને ભારત વિશ્વને તે વચનો નથી આપી રહ્યું હતું, પરંતુ તે વચનો, 125 કરોડ ભારતીયો તેને પોતાની જાતને આપી રહ્યા હતા. અને મને ખુશી છે કે ભારત જેવો વિકાસશીલ દેશ, જે કરોડો લોકોને ગરીબીમાંથી બહાર કાઢવાનું કામ કરી રહ્યો છે, જે આજે વિશ્વની વસતિના 17 ટકા હોવા છતાં, કરોડો લોકો માટે જીવનની સરળતા માટે દિવસ-રાત કામ કરી રહ્યો છે, જેની ઉત્સર્જનમાં જવાબદારી માત્ર 5 ટકા રહી છે, ભારતે પોતાની ફરજ નિભાવવામાં કોઈ કસર છોડી નથી.
આજે આખું વિશ્વ માને છે કે ભારત એકમાત્ર, મોટી અર્થવ્યવસ્થા છે, જેણે પેરિસ કમિટમેન્ટને પત્રમાં અને ભાવનાથી રજૂ કર્યું છે. અમે નિશ્ચય, સખત મહેનત અને પરિણામો દર્શાવી રહ્યા છીએ. આજે જ્યારે હું તમારી વચ્ચે આવ્યો છું ત્યારે હું તમારી સાથે ભારતનો ટ્રેક રેકોર્ડ પણ લાવ્યો છું.મારા શબ્દો માત્ર શબ્દો નથી, તે ભાવિ પેઢીના ઉજ્જવળ ભવિષ્યનો પોકાર છે.
આજે, સ્થાપિત પુનઃપ્રાપ્ય ઉર્જા ક્ષમતામાં ભારત વિશ્વમાં ચોથા ક્રમે છે. ભારતની બિન-અશ્મિભૂત ઇંધણ ઊર્જા છેલ્લા 7 વર્ષમાં 25% થી વધુ વૃદ્ધિ પામી છે. અને હવે તે આપણા ઊર્જા મિશ્રણના 40% સુધી પહોંચી ગઈ છે.
દર વર્ષે વિશ્વની સમગ્ર વસતિ કરતા વધુ મુસાફરો ભારતીય રેલવે દ્વારા મુસાફરી કરે છે. આ વિશાળ રેલવે તંત્રએ 2030 સુધીમાં પોતાને ‘નેટ ઝીરો’ બનાવવાનું લક્ષ્ય નક્કી કર્યું છે. એકલી આ પહેલથી વાર્ષિક 60 મિલિયન ટન ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો થશે. તેમજ, અમારું વિશાળ એલઈડી બલ્બ અભિયાન વાર્ષિક 40 મિલિયન ટન ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો કરી રહ્યું છે.
